پژوهشگر

این مطلب در صفحه 10 کیهان 21 اردیبهشت 1394 منتشر گردید .

مقام معظم رهبری دفاع از شخصیت حقوقی حکومت را به عنوان یکی از مهم‌ترین وظایف رهبری مدنظر داشته و در مواقع مختلف که شائبه توهین به این شخصیت حقوقی پیش آمده است، به دفاع پرداخته‌اند

تمام ایسم‌هایی که نوعی از حکومت را ترویج و تبلیغ نموده‌اند، بخشی از توضیح و تشریح مکتب خویش را به موضوع حقوق متقابل حکومت، حاکم و مردم، وظایف رهبر و حاکم، تکالیف حکومت و مردم نسبت به یکدیگر و مواردی از این قبیل اختصاص داده‌اند. در این زمینه کتب و مقالات متعددی را می‌توان یافت که تحت عناوینی از قبیل مانیفست، مرام‌نامه، اساس‌نامه و... از آنها یاد می‌شود. اسلام نیز به عنوان بهترین و والاترین آیین که تشکیل حکومت اسلامی و پیاده‌سازی احکام شریعت نبوی را در سایه رهبری امام عادل به عنوان راهبرد اساسی خویش معرفی نموده، از این قاعده مستثنی نیست. در قرآن کریم و احادیث گهربار معصومین علیهم‌السلام این موضوع مورد توجه جدی قرار گرفته است. به خصوص کلام حضرت امیر در بیان حقوق حاکم و مردم نسبت به یکدیگر و نیز نامه‌های حضرت به حاکمان منصوب از طرف خویش که در آن به این موضوعات اشاره فرموده‌اند، تنها بخشی از گنجینه معارفی اسلام در این خصوص می‌باشد.
جمهوری اسلامی ایران نیز به عنوان حکومتی که برگرفته از اسلام ناب است و با تأسی از حکومت امیرالمؤمنین شکل گرفته و هدف خود را رسیدن به تراز یک جامعه اسلامی معرفی کرده است، در این بخش، باید به تئوری‌پردازی و استخراج راهبرد و راهکار از منابع اسلامی پرداخته و این راهبردها را در عمل، پیاده‌سازی نماید. هر چند بخش عمده این اقدام بر عهده مراکز علمی اعم از حوزه و دانشگاه است لیکن رهبر جامعه اسلامی به عنوان شخص اول حکومت و به عنوان یک مجتهد جامع‌الشرایط می‌تواند نقشی بی‌بدیل در این خصوص ایفا نماید. نقشی که حضرت امام رحمه‌الله علیه با تأسیس این حکومت و اداره آن در سال‌های ابتدایی برعهده داشتند و پس از ایشان، به حضرت آیت‌الله العظمی خامنه‌ای سپرده شده است. به نظر می‌رسد مقام معظم رهبری تعریف و تکلیف وظایف رهبر جامعه اسلامی را با ادبیات و واژگان امروزی به مردم معرفی نموده‌اند. وظیفه‌ای که البته در آیات و روایات اسلامی وجود داشته است. «وظیفه حراست و حفاظت از شخصیت حقوقی نظام اسلامی». آیه نفی سبیل یکی از شاخص‌ترین این موارد است. براساس این آیه مسلمانان نباید تحت سلطه و سیطره کفار قرار داشته باشند. اگر حکومت را به عنوان یک شخص حقوقی در نظر بگیریم، وظیفه رهبر انقلاب، حراست از این شخصیت حقوقی است بر همین اساس رهبر معظم انقلاب در زمانی که شیخ معزول و ساده لوح به ایشان توهین نمودند، در تاریخ 5 آذرماه 1376 در دیدار با جمعی از بسیجیان ضمن تشکر از تمام اقشاری که علیه آن سخنرانی و حرکت، موضع‌گیری و تظاهرات کرده بودند فرمودند: «عزیزان من! اینجا مسئله شخص نیست. من هم مثل یکی از شما، از نظام اسلامی، از رهبری اسلامی و از ولایت فقیه به عنوان ستون فقرات این نظام، باید دفاع کنم. وظیفه من است. تکلیف شرعی است؛ مسئله شخصی نیست. به خاطر مسئولیت سنگینی که من دارم، از همه کسانی که در این برهه، قدم در میدان گذاشتند تا حرف دشمن را در گلوی او خفه کنند و مشت به دهان دشمن بکوبند، صمیمانه تشکر می‌کنم.» معظم‌له در ادامه فرمودند: «در این قضیه، ممکن است بعضی تصور کنند که به شخص، ظلم شد. اگر در این مسئله به شخص من ستمی رفته باشد و کسی ظلمی کرده باشد، من از حق شخصی خودم به طور کامل می‌گذرم و هیچ شکایتی از هیچ کس ندارم.» و البته تأکید فرمودند: «من مسئله شخصی در این قضیه ندارم؛ اما از حق مردم مطلقاً اغماض نخواهم کرد. آن کسانی که خواستند خاطر مردم را مغشوش، ذهن مردم را خراب و امنیت مردم را به هم بزنند، به خیال خود خواستند مردم را در مقابل یکدیگر قرار دهند و صفوف را از هم جدا کنند. اینها به مردم خیانت کردند، به انقلاب و به کشور خیانت کردند و البته باید در چارچوب قانون با اینها رفتار شود.»
معظم‌له در خصوص کسانی که در فتنه سال 1378 به ایشان اهانت کرده بودند از حق خود گذشتند و حتی کسانی که به بهانه دفاع از ولایت رفتارهای خلاف قانون انجام می‌دادند را مورد خطاب و عتاب قرار داده و فرمودند: «مگر من بارها نگفته‌ام در اجتماعات کسانی که مخالفند، هیچ کس نباید رفتار خشونت‌آمیز داشته باشد؛ چون این، دشمن را خوشحال می‌کند. بارها ما این حرف را گفتیم، چرا گوش نکردند؟! چرا گوش نمی‌کنند؟! حتی اگر یک حرفی که خون شما را به جوش می‌آورد به زبان آوردند- مثلاً فرض کنید اهانت به رهبری کردند- باز هم باید صبر و سکوت کنید. اگر عکس مرا هم آتش زدند و یا پاره کردند، باید سکوت کنید. نیرویتان را برای آن روزی که کشور به آن نیازمند است، برای آن روزی که نیروی جوان و مؤمن و حزب‌اللهی باید در مقابله با دشمن بایستد، حفظ کنید»، هر چند تأمل و دقت در رفتار ایشان و حضرت امام، گذشت از حق شخصی را به عنوان یکی از ویژگی‌های شخصیتی این دو بزرگوار نمایان می‌سازد؛ لیکن رفتار ایشان و نیز حضرت امام رحمه‌ًْالله علیه نشان داده که زمانی که موضوع فراتر از حق شخصی و مربوط به حقوق حکومت باشد، جای اغماض و گذشت نخواهد بود. مقام معظم رهبری دفاع از شخصیت حقوقی حکومت را به عنوان یکی از مهم‌ترین وظایف رهبری مدنظر داشته و در مواقع مختلف که شائبه توهین به این شخصیت حقوقی پیش آمده است، به دفاع پرداخته‌اند. زمانی که فتنه‌گران سال 88 خیانت بزرگی علیه نظام مقدس جمهوری اسلامی ایران روا داشتند، یکی از اساسی‌ترین مواردی که رهبر معظم انقلاب برای این رفتار فتنه‌گران و ضربه‌ای که به نظام مقدس جمهوری اسلامی زدند، مطرح ساختند هتک آبرویی بود که این فتنه‌گران علیه نظام روا داشتند. به عبارت دیگر حضرت آقا علاوه بر بیان جرائم فتنه‌گران از قبیل تهمت به مردم، برپایی آشوب و بلوا در کشور، از بین بردن سرمایه‌های ملت، ریختن خون مردم و... به موضوع مهم ریختن آبروی نظام اشاره فرموده و اظهار داشتند: «یک عده‌ای آنچه را که بعد از انتخابات اتفاق افتاد، آن ظلمی که به مردم شد، آن ظلمی که به نظام اسلامی شد، آن هتکی که از آبروی نظام در مقابل ملت‌ها به وسیله بعضی انجام گرفت، اینها همه را ندیده می‌گیرند، فرضاً مسئله فلان حادثه را، زندان کهریزک را، یا قضیه کوی را قضیه اصلی دوران بعد انتخابات تا امروز قلمداد می‌کنند؛ این خودش یک ظلم دیگر است.» (1388/6/4)
برای این نوع از رفتار ولی فقیه در حکومت جمهوری اسلامی نمونه‌های فراوان دیگری را نیز می‌توان بیان نمود لیکن به نظر می‌رسد پرداختن به آخرین موضع‌گیری رهبر معظم انقلاب در این خصوص ضروری می‌باشد. معظم‌له در دیدار با جمعی از معلمان به مناسبت بزرگداشت مقام معلم، با اشاره به رفتاری که آمریکا طی ایام اخیر و همزمان با شروع مذاکرات ایران و 5+1 در پیش گرفته، بار دیگر در حالی که برخی مسئولین سیاسی کشور که هم‌تراز و هم‌رتبه با مقامات آمریکایی بودند، به این رفتار و توهین و تهدیدها پاسخی در شأن و مناسب ندادند، وارد صحنه شده و حراست از شخصیت نظام اسلامی را به نمایش گذاشتند. معظم‌له فرمودند: «همه توجه داشته باشند- هم مسئولین سیاست خارجی ما، هم مسئولین گوناگون دیگر، هم نخبگان جامعه- یک ملت اگر نتواند از هویت خود، از عظمت خود، آن‌چنان که هست، در مقابل بیگانگان دفاع بکند، قطعاً تو سری خواهد خورد؛ برو برگرد ندارد. باید قدر شخصیت و هویت خود را دانست.» و در ادامه با بیان قاطع خویش علاوه بر تهدید تهدیدکنندگان ایران اسلامی، خطاب به مسئولین آمریکایی فرمودند غلط می‌کنید که چنین سخنان گزافه‌ای را بر زبان می‌آورید (نقل به مضمون) البته باید توجه داشت که این مسئولیت، تنها وظیفه رهبرانقلاب و ولی فقیه نیست بلکه تمام ارکان حکومت و آحاد جامعه باید این امر را وظیفه خویش بدانند و نباید نیازی به تذکر رهبر معظم انقلاب باشد که بنده موافق مذاکره زیر شبح تهدید نیستم، بلکه فرزندان انقلاب باید به این درک و فهم سیاسی و مکتبی رسیده باشند که در چنین مواقعی که دشمن با تهدید، تحقیر و رفتارهای خلاف اخلاق و ادب رفتار می‌نماید، ترک مذاکره و اجبار طرف مقابل به عذرخواهی رسمی، کمترین کاری است که باید انجام پذیرد و نه این که بعد از این تهدیدات، دشمن غدار، هتاک و گستاخ را دعوت و از وی با پسته ایرانی پذیرایی نمود. باید از نقطه‌های خیالی عبور کرد و واقعیت‌های ملموس و صحیح را با دیده عبرت‌بین نگریست. فاعتبروا یا اولی الابصار.